نوش آباد

سقاخوانی سنت دیرینه مردم نوش آباد

نوش آباد - محرم که میرسد، توگویی زمین و آسمان ایران اسلامی، یکپارجه شور و شعور می شود و شهروندان نوش آبادی با سنت دیرینه و تاریخی سقا خوانی در پاسداشت شهید کربلا به استقبال محروم می روند.

به گزارش ایرنا، شهروندان نوش آبادی که عید غدیر را به دیدار از سادات محل به سرآورده اند، بعد از نماز مغرب و عشا در مرکز هیات حسینی حلقه های تشکیل داده و سقاخوانی می کنند.

سقاخوانی شیوه ای از عزاداری شبیه به شروه خواغنی مردم جنوب کشور است، اما شعر و آهنگ آن به گونه ای خاص و منحصر به فرد است.

سقاخوانان، در سه دسته، گردهم نشسته و با درهم بردن سرهای خود، اشعاری ناب و بی ریا در رثای شهدای کربلا میخوانند که آهنگ آن در مایه دشتی و همایون است.

سقاخوانان نوش آباد، در یکصد سال گذشته بنا به سنت مرسوم، طی 12 شب، منزل به منزل همراه با کاروان حسینی و متناسب با هر مرحله، اشعاری را شروه می کنند.

در عرفه ای که فرزند رسول خدا (ص) حج خویش را ناتمام گذارده و عزم سفر می کند، می خوانند: از حریم کعبه زعم کربلا دارد، حسین / عزم جانبازی به راه کبریا دارد ** حسین تا نیابد از جفا بر ست یزدانی گزند/ انصراف از حج خود، خون خدا دارد حسین.

و یا آنکه صدای غربت مسلم بن عقیل را از بلندای دارالعماره بعد از 1400 سال به گوش همه عالمیان می رسانند:ˈدر کوفه من غریبم کاشانه ندارم/ گویی بروم خانه ولی خانه ندارم** بهر پسر فاطمه چون نامه نوشتم/ غیر از غم آن خسرو فرزانه ندارم

در آخرین شب از ذیحجه در کوچه ها و خیابان ها گذر کرده و غمگنانه خبر رسیدن محرم را به همگان اعلام می کنند: زهرسو نوحه و بانگ فغان می آید، گویا محرم شده نوای یاحسین برگوش جان می آید، گویا محرم شده سقاخوانی مردم نوش آباد، در روزهای تاسوعا و عاشورا نیز با آدابی خاص برگزار می شود.

در صبح تاسوعا، سقاخوانان در منزل یکی از سادات که از بنیانگذاران این مراسم بوده است، شروع شده و مقارن اذان ظهر در منزل یکی دیگر از سادات خاتمه می یابد.

در این روز ، سقاخوانان در کوچه ها گشته و برای درگذشتگان به فاصله دو محرم ، فاتحه خوانی می کنند و خانواده اموات نیز به یادبود، پرچمی را به هیات هدیه می کند. اما سقاخوانی روز عاشورا، توسط سادات محل اجرا می شود.

سادات هیات حسینی، شال های سبز، بر گردن انداخته و پیاپیش هیات سینه زنی و بعداز تابوت نمادین کشته، حرکت می کنند.

اشعار سقاخوانی روز عاشورا حامل پیام قیام حسینی است. آن عاشقی که جان داد، تا زنده دین بماند / جسمش به خاک و خون خفت، در کربلا ، حسین است** آنکس که با قیامش از مکتب شهادت درس جهاد و نهضت، داده به ما حسین است آزاده مرد باشید گرحق نمی پرستید/ آن رهبری که فرمود، این نکته را حسین است.

سقا خوانی، نه تنها یک آیین مذهبی و سنتی بوده بلکه روایتی از فرهنگ مردمی است برای جاودانه ماندن حماسه عاشورا، از گزند تحریف و خرافه و مسولان فرهنگی بایستی برای حفظ و ترویج این آیین، تلاشی را معمول دارند.

از دیگر مراسم آیینی مردم نوش آباد، خیمه کوبی روز هشتم و خیمه برداری در عصر روز یازدهم محرم است که چونان آئنه ای تمام نما، تجلی گر قیام حسینی است.

تهیه گزارش: سید جلال جلیلی نوش آبادی